مروری بر نمایشگاه «بنکسی» در تورنتو
مانا کیانی
از چند ماه پیش از شروع نمایشگاه، در گوشه و کنار شهر تبلیغاتی به چشم می خورد که خبر از نمایش آثار «بنکسی» درتورنتو می داد. فروش بلیت هم از همان روزها شروع شده بود، 35 دلار و اگر می خواستید از Audio هم استفاده کنید، باید 10 دلار اضافه تر می دادید. طبق معمول همیشه هم برای دانشجویان تخفیف ویژه ای قائل شده بودند.
نمایشگاه بنکسی از همان ابتدا با سر و صدا و حواشی همراه بود، یکی از تابلوها با نام «شکارچیان چرخ دستی» در همان هفته های اول نمایش، به سرقت رفت. حدود ساعت 5 صبح مردی با ژاکت سیاه و شلوار جین به نمایشگاهی در تورنتوی کانادا وارد شد و تابلوی چاپی «بنکسی» را که حدود 38 هزار دلار نیز ارزشگذاری شده را به سرقت برد. دوربینهای امنیتی فیلم این سرقت را ضبط کردهاند و این فیلم در احتیار پلیس و نیز رسانهها برای پیگیری و شناسایی سارق قرار گرفت.
اما این اتفاق نه تنها از میزان استقبال علاقمندان به کارهای بنکسی، نکاست، بلکه به دلیل استقبالی که از نمایشگاه صورت گرفت، مدت آن 2 بار تمدید شد. در آخرین روز نمایشگاه، فرصتی فراهم شد تا سری به آن بزنم و آثار بنکسی را که بیشتر در خبرها دیده و راجع بهشان خوانده بودم، از نزدیک ببینم.
آثار بنکسی در یکی از گالری های غرب تورنتو به نمایش درآمده بودند. گالری در انتهای خیابانی قرار داشت که روی یکی از دیوارهای آن یکی از شاخص ترین آثار بنکسی با نام «دختر و بادکنک» دیده می شد. همان اثری که ۵ اکتبر در حراج ساتبی لندن به قیمت ۱,۰۴ میلیون دلار، سه برابر بیش از تخمین اولیه قیمت پیش از حراج به فروش رسید و رکورد فروش آثار خود این هنرمند خیابانی و گرافیتیکار را شکست. اما چند لحظه پس از نهاییشدن فروش این اثر، بوم نقاشیشده به پایین لغزید و از داخل یک دستگاه کاغذ خردکن تعبیهشده در پایین قاب اثر رد شد و خود را نابود کرد.
برای اولین بار تصمیم گرفتم از Audio استفاده کنم. تجربه ای که نتیجه چندان ویژه ای در بر نداشت. کنار بیشتر آثار توضیحاتی قرار داشت که تقریبا همان از زبان کسی روایت می شد. برخی از کارهای از روی دیوار و یا در مغازه ها بریده شده و به نمایشگاه منتقل شده بودند و برخی دیگر تنها عکسی از اثر در محل بودند. وقتی کارها را نگاه می کردم و صحبت ها گوش می دادم، یاد فیلم «نیمه شب در پاریس» افتادم و اینکه آیا واقعا خالق اثر هنگام خلق آن چنین اندیشه ای داشته و یا اینها صرفا نظرات شخصی دوستان و یا کارشناسان هنر گرافیتی است. به ویژه آنکه بعضی از گرافیتی ها بدون توضیح از انرژی و تاثیرگذاری بیشتری برخوردار بودند.
بالطبع تعدادی از کارها بهتر از بقیه بودند، همان طور که اثار ضعیفی هم در این مجموعه وجود داشت. اما در بین تمامی آنها چند کار بیش از همه توجه من را به خودش جلب کرد. یکی از آنها Christ with shopping bag نام داشت که تصویری از مسیح روی صلیب بود که در دستانش چند کیسه خرید سال نو به چشم می خورد. در کنار این اثر تابلوی دیگری قرار داشت که مریم مقدس در حال شیر دادن به نوزادی دیده می شد. روی شیشه شیر تصویری از جمجمه و استخوان های انسان به چشم می خورد.
برخی از دیوارهای نمایشگاه با نوشته هایی از بنکسی پر شده بود و بعضی دیگر فیلم هایی را نشان می داد که افرادی درباره بنکسی و آثارش صحبت می کردند. در گوشه دیگری از نمایشگاه 3 تابلو به دیوار آویخته شده بودند که درباره حراج و کاپیتالیسم بودند. یکی از آنها پایان حراج را نشان می داد، دیگری دو پیر زن که روی کاناپه ای نشسته و مشغول بافتنی بودند و سومی تیشرت هایی را می فروختند که روی آن نوشته بود Destroy Capitalism
در این نمایشگاه ۸۰ اثر از این هنرمند به نمایش عموم گذاشته شده بود. در پایان نمایشگاه کنار در خروج، تی شرت، ماگ، کیف، مکنت، دفترچه یادداشت، ورق بازی و… با تصاویری از آثار بنکسی به فروش می رسید.