سفری کوتاه به جهانی دیگر
نگاهي به فيلم «بهشت حقيقت دارد» Heaven Is for Real
روزنامه نگار – نروژ
علیرضا امیری
نروژ
***
“راه رسيدن به بهشت از جهنم مي گذرد.” (اليگيري دانته)
نمي خواهم اين موضوع را به همه مردم دنيا تسري بدهم، اما فكر مي كنم حتي بي ايمان ترين افراد يا گروه هاي خداناگرايانه و الحادي هم تاحدي علاقه دارند كه در زمينه دنياي پس از مرگ و سرنوشت بشر اطلاعاتي كسب كنند. برخي اشخاص تحت شرايط استثنايي اين موقعيت را داشته اند كه اين موضوع را شخصا تجربه كنند و البته آثار هنري متعددي هم در اين زمينه توسط هنرمندان از هزاران سال پيش تاكنون خلق شده كه بعضي از آنها به طرز خارق العاده اي جاودانه شده اند. «كمدي الهي» نوشته دانته نويسنده شهير ايتاليايی يكي از همين نمونه هاست. وي در سه كتاب مختلف، داستان سفر خيالي خود به سه عالم دوزخ، بهشت و برزخ روايت مي كند. در این سفر دانته دو راهنما دارد. در دوزخ و برزخ راهنمای او «ویرژیل» شاعر ایتالیایی ست که چند قرن پیش از دانته زندگی می‌کرده، و در بهشت راهنمای او بئاتریس است که زن رویاهای او بوده است.
مثال ديگر كتاب «ارداويراف نامه» است كه از جمله آثاری است که در اساطیر ایرانی به گونه ای گسترده به سفرهای فرا زمینی می پردازد. ارداويراف نامه کتاب مذهبی و ادبی زرتشتی است كه داستان صعود روح «ارداویراف» یا «ارداویراژ» مصلح دین زرتشتی به عالم دیگر و شرح دیده ها و شنیده های او در این سفرها را به دقت تشريح مي كند. ارداویراف مرد پاک و پرهیزکاری بوده که پیشوایان و موبدان دین زرتشتی او را برمی گزینند، که سیری در جهان دیگر کند و از روان گذشتگان آگاهی بدست بیاورد و در دسترس هم کیشان خود قرار دهد.
براي من، به عنوان يك علاقمند به سينما خيلي جالب است كه در اكثر مواقع فيلم هايي با درون مايه مذهبي مورد توجه گروه بسيار زيادي از تماشاگران واقع شده اند و حتي اگر اين فيلم هاي مذهبي با فيلم هاي عظيم و پرخرج ديگري همزمان به نمايش دربيايند بازهم مخاطبين خود را خواهند داشت و چه بسا گوي سبقت را از نظر فروش از ديگر فيلم ها بربايند كه اين موضوع در جامعه آمريكا ملموس تر و عيان تر از مناطق ديگر دنياست.
نمونه جالب توجه فيلم «مصائب مسيح» است كه در زمان نمايش خود هم محبوب و پرفروش ظاهر شد و هم اينكه بحث هاي مثبت بسيار زيادي را در بين تماشاگران و البته جوامع مذهبي بوجود آورد. «بهشت حقيقت دارد» هم، خارج از اين قواره ها نيست و فيلم، با عنايت به داستان ظريف و ساده اش تماشاگر خود را نااميد نمي كند. زمان اكران فيلم هم از مواردي بود تاحدودي به كمك فيلم آمد و با توجه به اتمسفر تعطيلات عيد پاك سالن هاي سينما مملو از مشتاقاني بود كه در صف انتظار نمايش بودند.
«بهشت حقیقت دارد» را «رندال والاس» كارگرداني كرده كه كارنامه موفق و قابل قبولي دارد. از فيلم هاي مطرح والاس مي توان به فيلم هاي «شجاع دل»، «ما سرباز بوديم» و «پرل هاربر» اشاره كرد.
و اما داستان فيلم… قصه واقعی پسر بچه‌ای است که دچارضايعه آپانديسيت شده و به همین خاطر تحت یک عمل جراحی پرخطر قرار می‌گیرد ولی در طي عمل جراحي دچارمرگ موقت شده و سفري كوتاه به جهان ديگر مي كند و پس از عمل مي گويد که دنیای پس از مرگ، بهشت، برخی از افراد خانواده و چيزهاي حيرت آور ديگري را دیده است. پدر و مادر پسر ابتدا حرف‌های او را نشنيده مي گيرند و به آنچه بچه مي گويد باور ندارند. ولي به تدريج متوجه می شوند که پسرشان اطلاعاتی درباره عيسي مسیح بدست آورده که قاعدتا نباید داشته باشد چراکه هرگز کسی به اوچنين مسائلي را آموزش نداده است و…
به نظرمن فيلم نكات مثبت فراواني دارد از جمله اينكه كارگردان تلاش کرده وارد جزئيات بحث برانگيز و حساسي چون مرگ وعالم پس از آن نشود و برای خود مخالف تهيه نكند. همچنين والاس سعي بر اين داشته كه پيام خود را به زور به مخاطب تحميل نكند و نتیجه گیری را بر عهده بیننده بگذارد. درطول فیلم ما شاهد هستيم كه به كرات صحبت از تجربه پس از مرگ می شود و سفري كه پسربچه داشته اما رندال والاس كاملا حواسش هست كه تاکید نكند این اتفاق واقعاً رخ داده یا صرفا ناشي از تخيلات بچه بوده است.
فيلم تمام سعي خود را كرده كه با محترم دانستن عقايد مذهبي افراد در فیلم و منفي نشان ندادن آنها فرصت اعتراض و واكنش هاي منفي را از تندروهاي مذهبي بگيرد كه اين یکی از نکات مهم فيلم به شمار می رود. نكته مثبت ديگر انتخاب خوب بازيگران و اجراي در خور توجه آنان است به خصوص بازيگر نقش پسربچه خيلي شيرين و دوست داشتني است و خانواده پسربچه كه جمعي صميمي و مهربان هستند و در كنار هم روزگار خوشي را سپري مي كنند.
«بهشت حقيقت دارد» بي شك یک فيلم مذهبي است ولي نه چندان خشك كه تماشاگران فيلم را تا به آخر طاقت نياورند و از آن خسته و دلزده شوند. «رندال والاس» تلاش كرده كه پرسش هاي مختلف وعميق مذهبي مطرح نكند چون بيم آن داشته كه نتواند پاسخ درخوري به آنها بدهد.
