اقتصاد ایالات متحده برای سه ماه دوم سال کمفروغ می شود
آمریکاییها هنوز خرج میکنند
پویان طباطبایی – تورنتو | اقتصاد ایالات متحده برای سه ماه دوم سال کمفروغ می شود و این امر ترس از رکود را افزایش می دهد. اقتصاد ایالات متحده از آوریل تا ژوئن برای دومین سه ماهه متوالی با سرعت سالانه 0.9 درصد کوچکتر شده است و این امر ترس از نزدیک شدن این کشور به رکود را افزایش می دهد.
کاهشی که وزارت بازرگانی روز پنجشنبه در تولید ناخالص داخلی – بزرگترین شاخص اقتصاد – گزارش داد، به دنبال کاهش 1.6 درصدی سالانه از ژانویه تا مارس بود. فصل های متوالی کاهش تولید ناخالص داخلی یکی از شاخص های غیررسمی و نه قطعی رکود است.
گزارش تولید ناخالص داخلی در سه ماهه گذشته به ضعف در اقتصاد کل اشاره دارد. هزینه های مصرف کننده کاهش یافته است، زیرا آمریکایی ها کالاهای کمتری خریداری می کنند. سرمایه گذاری تجاری کاهش یافته است. با کاهش 2 درصدی تولید ناخالص داخلی، موجودی انبارها کاهش یافته است. نرخهای استقراض بالاتر، نتیجه افزایش نرخهای بانک مرکزی، ساخت خانهها را که با نرخ سالانه 14 درصد کاهش مییابد، تحت تأثیر قرار داده است. هزینه های دولت نیز کاهش یافته است. این گزارش در زمان حساسی منتشر شده است. مصرفکنندگان و کسبوکارها زیر بار تورم و هزینههای بالای وامها قرار گرفته اند. روز چهارشنبه، بانک مرکزی برای دومین بار متوالی در تلاش برای غلبه بر تورم بالای چهار دهه اخیر، نرخ پایه خود را به میزان قابل توجه سه چهارم واحد افزایش داد.
بانک مرکزی امیدوار است که به یک “فرود نرم” دست یابد: یک کاهش سرعت اقتصادی که می تواند قیمت ها را بدون ایجاد رکود مهار کند. به جز ایالات متحده، اقتصاد جهانی به صورت کلی نیز با تورم بالا و تضعیف رشد دست و پنجه نرم می کند، به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین که قیمت انرژی و مواد غذایی افزایش یافت. به خصوص اروپا که به شدت به گاز طبیعی روسیه وابسته است، در برابر رکود آسیب پذیر به نظر می رسد. در ایالات متحده، افزایش تورم و ترس از رکود، اعتماد مصرفکننده را از بین برده و نگرانیها را در مورد اقتصاد برانگیخته است. این امر جو ناامیدکنندهای ایجاد کرده است و با نزدیک شدن به انتخابات میان دورهای نوامبر، نارضایتی آمریکاییها از محبوبیت عمومی جو بایدن، کاسته است و می تواند احتمال از دست دادن کنترل مجلس نمایندگان و سنا توسط دموکراتها را افزایش دهد.
جروم پاول، رئیس بانک مرکزی و بسیاری از اقتصاددانان گفتهاند که در حالی که اقتصاد در حال تضعیف است، آنها تردید دارند که رکورد ایجاد شده باشد. بسیاری از آنها به ویژه به بازار کار قوی با 11 میلیون فرصت شغلی و نرخ بیکاری پایین 3.6 درصد اشاره میکنند تا نشان دهند که رکود، هنوز اتفاق نیفتاده است.
سال گواتیری، اقتصاددان ارشد در BMO Capital Markets میگوید: «کاهش متوالی تولید ناخالص داخلی به بحث در مورد اینکه آیا ایالات متحده در رکود است یا به زودی به سمت آن میرود، میانجامد. با توجه به این واقعیت که اقتصاد در نیمه اول سال 2.7 میلیون حقوق و دستمزد ایجاد کرد، به نظر میرسد در حال حاضر رکود وجود ندارد.»
با این حال، گواتیری گفت: «اقتصاد به سرعت در مواجهه با تورم بالای چهار دهه، افزایش سریع هزینههای استقراض و کاهش کلی در شرایط مالی، قدرت خود را از دست داد.» در همین حال، کنگره ممکن است به سمت تصویب اقدام برای مبارزه با تورم بر اساس توافقی که روز چهارشنبه توسط چاک شومر، رهبر اکثریت سنا و سناتور جو مانچین، یک دموکرات در ویرجینیای غربی اعلام شد، حرکت کند. این اقدام به سیستم سلامت اجازه میدهد تا در مورد قیمت داروهای نسخهای با شرکتهای داروسازی مذاکره کند و از منابع درآمدی جدیدی برای کاهش هزینههای داروها برای سالمندان استفاده شود.
در پی دومین گزارش منفی متوالی تولید ناخالص داخلی در روز پنجشنبه، بایدن این خبر را کم اهمیت جلوه داد و به تداوم نرخ بیکاری پایین و استخدام بالا اشاره کرد. رئیس جمهور آمریکا گفت: «با رشد اقتصادی تاریخی سال گذشته – و بازیابی همه مشاغل بخش خصوصی از دست رفته در طول بحران همه گیری – جای تعجب نیست که اقتصاد در حال کند شدن است، زیرا بانک مرکزی برای کاهش تورم اقدام می کند. اما با وجود اینکه با چالشهای تاریخی جهانی روبرو هستیم، در مسیر درستی هستیم و قویتر و امنتر از این گذار عبور خواهیم کرد.»
اولین تخمین دولت از سه برآورد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه آوریل تا ژوئن، کاهش شدیدی را نسبت به رشد 5.7 درصدی اقتصاد در سال گذشته نشان داد. این سریعترین رشد سالانه تقویمی از سال 1984 بود که نشان میدهد چگونه اقتصاد پس از رکود مختصر اما شدید پاندمی سال 2020 به شدت در حال رشد است.
اما از آن زمان به بعد، ترکیبی از افزایش قیمتها و هزینه های بالاتر استقراض آسیبهایی را به همراه داشته است. شاخص قیمت مصرف کننده وزارت کار در ماه ژوئن نسبت به سال قبل 9.1 درصد افزایش یافته است، سرعتی که از سال 1981 بی سابقه بوده است. در ماه ژوئن، میانگین درآمد ساعتی، پس از تعدیل تورم، 3.6 درصد نسبت به سال قبل کاهش یافت که پانزدهمین کاهش متوالی سالانه بوده است.
آمریکاییها هنوز خرج میکنند، هر چند کمتر. گزارش روز پنجشنبه نشان داد که هزینههای مصرفکننده از آوریل تا ژوئن با سرعت سالانه 1 درصد افزایش یافته است که نسبت به 1.8 درصد در سه ماهه اول و 2.5 درصد در سه ماه پایانی 2021 کاهش داشته است. افزایش هزینه کالاهایی مانند لوازم خانگی و مبلمان، به دلیل آنکه آمریکاییها در اوایل همهگیری در خانههای خود مانده بودند، در سه ماهه گذشته با نرخ سالانه 4.4 درصد کاهش یافت. اما هزینه خدمات، مانند سفرهای هواپیمایی و شام در رستوران، با نرخ 4.1 درصد افزایش یافت که نشان میدهد میلیونها مصرفکننده سرمایهگذاری بیشتری برای تفریح میکنند.
قبل از محاسبه افزایش قیمت ها، اقتصاد در سه ماهه آوریل تا ژوئن در واقع با سرعت سالانه 7.8 درصد رشد کرده است. اما تورم این روند رو به رشد را از بین برد و یک عدد تولید ناخالص داخلی منفی ایجاد کرد. در این وضعیت، آمریکاییها اعتمادشان را از دست میدهند. بر اساس گزارش یک گروه تحقیقاتی، ارزیابی آنها از شرایط اقتصادی شش ماه دیگر به پایین ترین حد خود از سال 2013 می رسد.
افزایش نرخ های بانک مرکزی منجر به افزایش نرخ کارتهای اعتباری و وامهای خودرو و دو برابر شدن میانگین نرخ وام مسکن ثابت 30 ساله در سال گذشته به 5.5 شده است. فروش مسکن که به ویژه به تغییرات نرخ بهره حساس است، کاهش یافته است. حتی در شرایطی که اقتصاد دومین سه ماهه متوالی تولید ناخالص داخلی منفی را ثبت می کند، بسیاری از اقتصاددانان آن را به عنوان یک رکود اقتصادی نمی دانند. تعریفی از رکود که به طور گسترده پذیرفته شده است، تعریفی است که توسط دفتر ملی تحقیقات اقتصادی تعیین شده است، گروهی از اقتصاددانان که کمیته ملاقات چرخه تجاری آنها، رکود را اینگونه تعریف میکند: «کاهش قابل توجه در فعالیت اقتصادی که در سراسر اقتصاد پخش می شود و بیش از چند ماه طول می کشد.»
این کمیته قبل از اعلام عمومی مرگ توسعه اقتصادی و تولد رکود، طیفی از عوامل را ارزیابی می کند – و اغلب این کار را به خوبی انجام می دهد. جاشوا شاپیرو، اقتصاددان ارشد آمریکایی شرکت مشاوره اقتصادی ماریا فیورینی رامیرز گفت: « حتی اگر هنوز در رکود قرار نگرفته باشیم، به زودی دچار رکود خواهیم شد. اقتصادی که سرعت حرکت خود را همراه با انقباض پولی تهاجمی از دست می دهد، پایان خوشی نخواهد داشت.»