ستاره قطبی

نگاهی گذرا به اولین اکران فیلم پولاریس در جشنواره فیلم های ایرانی، تورنتو

ظهر شنبه یک روز پاییزی در تورنتو، سالن ورودی سینمای تیف، پر از خنده ها و شوخی های ایرانیان مشتاق به دیدار بهرام رادان است. قرار است تا با حضور سودابه مرادیان کارگردان فیلم و بهرام رادان بازیگر شانخته شده ایرانی  روی فرش قرمز، اولین اکران جهانی فیلم پولاریس، آغازگر روز دوم فستیوال سینه ایران باشد. تیم برگزار کنندگان فستیوال در تلاش هستند تا برنامه منظم برگزار بشود و کارمندان مجموعه سینمایی تیف نگران ازدحام مدعوین. با ورود سوپر استار ایرانی، فلاشهای دوربینها سالن را نورانی تر از قبل میکند.

بهرام رادان، سودابه مرادیان به همراه ۲ میهمان دیگر جشنواره، گوهر خیراندیش و فرهاد اصلانی قدم به روی اولین فرش قرمز این دوره  فستیوال فیلم های ایرانی تورنتو گذاشته و بازار عکس و مصاحبه داغ میشود. رادان به دوربین جشنواره میگوید که اصولا بازیگر بداهه نیست و به متن متعهد است و فیلم پولاریس برایش جذابیت ها و چالش های ویژه ای داشته است.

زودتر از دیگران به سمت طبقه دوم حرکت میکنم تا جای مناسبی در سالن سینما برای خودم دست و پا کنم.  همانطور که پله برقی بالا میرود، نمای مدیوم ( Medium shot)سالن به لانگ شات ( Long Shot) تبدیل میشود و حضور پرشور طرفداران سینمای ایران، نوید روزهای بهتری برای جشنواره میدهد.

فیلم پولاریس اولین تجربه سینمایی بلند سودابه مرادیان است که در کشور امریکا و به زبان های انگلیسی و فارسی تولید شده است.  مرادیان در این فیلم داستانی تلاش میکند تا در یک فضای داخلی – شبیه فیلم های آپارتمانی این روزها –  و در قالب یک مثلث عشقی یک بار دیگر بر اثرات روانی جنگ  بویژه بر زنان بپردازد.

پوریا (بهرام رادان) پسری ایرانی است که به خاطر همسر ایرانی- آمریکایی اش، باران  ( Alicja Bachleda )مجبور شده تا برای مدتی در امریکا بماند. به واسطه احتمال بمب گذاری در ساختمان این زوج جوان، آنها مجبور میشوند تا شب را دورتر از محل حادثه و در خانه یکی از همسایگان به صبح برسانند. مرد همسایه (Coby Ryan McLaughlin) یک موزیسین است و با ورود این زوج به زندگی او شرایط پیچیده ای بوجود می اید.

فیلم بسیار پر تحرک و کوبنده شروع میشود و در همان ۳ دقیقه اول بیننده را قانع میکند که خودش را برای سفری جذاب و پر هیایو آماده کند. اما رفته رفته سرعت فیلم کم شده و عملا بیش از ۸۰ درصد فیلم در یک خانه سپری میشود. فیلم عموما دیالوگ محور است و اکثر رازها و رمزها بوسیله المان های زبانی کشف میشوند و سابقه مستند سازی کارگردان ، داستان پردازی و روایت درام را کم رنگ میکند تا جایی که به نظر میرسد با فیلمی تخت و بدون فراز و فرود روبرو هستیم.

مرادیان در پاسخ به سطحی به نظر رسیدن روابط انسانی در فیلم نامه و درباره نحوه چیدمان این روابط میگوید: “وقتی شما در یک فیلم چند رابطه احساسی ( Relationship) دارید، باید یکی را محور قرار بدهید، چون سریال نمیسازید. شاید در یک سریال شما به تک تک افراد بپردازید اما ما در اینجا به گونه ای کار کردیم که بیننده بوسیله نکات چیده شده در داستان متوجه مسائل و مشکلات روابط میشود و درواقع یک مثلثی از این ۳ نفر ساختیم که در هر لحظه یکی از آنها میخواهد از خانه بیرون بزند. من و خانم نغمه ثمینی چندین بار فیلم نامه را بازنویسی کردیم و یک سال طول کشید تا اضافات را دربیاوریم و برسیم به یک فیلم ۹۰ دقیقه ای.”

بهرام رادان در ارتباط با چالش های فیلم از نگاه خودش میگوید:  “الان که برای اولین بار فیلم را با تماشاگر دیدم، به بازی خودم توجه میکردم و دیدم که وقتی زبان را تغییر میدهم ،  تن صدا هم ناخود آگاه تغییر میکند. این مهمترین بخش چلنجینگ بازی برای من بود. نکته دیگر اما زمان فیلم هست. ما با فیلمی روبرو هستیم که در یک شب تا صبح اتفاق میافتد، اما ما ۲۵ روز فیلمبرداری داشتیم برای آن. یعنی بازیگر باید برای مدت ۲۵ روز یک حس و حال را بگیرد و بیننده آنرا در یک شب تا صبح در فیلم میبیند.”

رادان درباره یک دست نبودن بازی در نقش پوریا پاسخ میدهد: “من فکر میکنم که هر کسی که حداقل ۲ زبان را میداند ، بلافاصله با تغیییر زبان، حرکت و رفتارش (Body Language  )هم تغییر میکند. بنظرم این تغییر لاجرم و ناگزیر است. من خودم بزرگترین منتقد خودم هستم و امروز که برای اولین بار فیلم را با تماشاچی دیدم، مدام دستم را گاز میگرفتم. ۲ سال از زمان تولید این فیلم گذشته و من اگر امروز این فیلم را کار کنم با تجربه ۲ سال بیشتر بازی خواهم کرد.”

سودابه مرادیان اضافه میکند: “وقتی که ما در حال نوشتن فیلم نامه بودیم، یک نسخه برای آقای رادان فرستادیم و بهرام یک بار کامل فیلم نامه را به انگلیسی خواند و صدایش را ضبط کرد و فرستاد. بینظیر بود. ما از آنجا شروع کردیم به پرداخت شخصیت ها. مرحله بعد خوانش های حضوری و بعد هم با اضافه شدن بازیگر زن تمرینات روخوانی مکرر و تمرینات میزانسن داشتیم.”

انتخاب نام پولاریس برای فیلم از نکات مثبت و فکر شده این پروژه است. پولاریس که اسم  ستاره قطبی است و کاروان ها در کویر از ان به عنوان نشان جهت یابی استفاده میکنند، به گونه ای سمبلیک معرف فضای درونی فیلم است. به گفته کارگردان حضور مکرر گفتگوهای بریده و تماس های ناتمام در فیلم نیز در راستای ایجاد وحدت فیلم نامه و شخصیت اصلی فیلم است. دختری که به واسطه شغلش – عکاس جنگ بودن – ، دچار بیماری پی تی اس دی (اختلال استرس پس از سانحه) است. فیلم پولاریس به زودی در امریکا به اکران عمومی در خواهد آمد.

#CineIranFest