
امیر ژیان, تورنتو | با پایان یافتن روز دوم نشست جی۷ در بنف کانادا، جنگ رو به گسترش میان ایران و اسرائیل سایه سنگینی بر این گردهمایی بینالمللی افکنده است. خروج غیرمنتظره و زودهنگام رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، که دلیل آن را تحولات فوری در خاورمیانه اعلام کرد، خلأ رهبری و چالشهای جهانی پیشرو را به نشست تحمیل کرده است.
گروه هفت یا G7 یک اتحاد غیررسمی از هفت کشور بزرگ صنعتی و پیشرفته جهان است: کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، بریتانیا و ایالات متحده آمریکا. این گروه در سال ۱۹۷۵، در پی بحران نفت و رکود اقتصادی جهانی، با هدف هماهنگی در سیاستهای اقتصادی میان قدرتهای بزرگ شکل گرفت. اعضای G7 هر سال در نشستی گرد هم میآیند تا درباره مسائل کلیدی جهانی مانند اقتصاد، امنیت بینالمللی، تغییرات اقلیمی و سایر چالشهای مشترک گفتوگو و تصمیمگیری کنند. اتحادیه اروپا نیز به عنوان یک نهاد شرکتکننده در نشستهای G7 حضور دارد، اما بهطور رسمی یکی از اعضای اصلی این گروه نیست.
خروج زودهنگام ترامپ، یکی از مهمترین صداها در بحران را از معادله حذف کرده و میان متحدان نگرانی درباره جهتگیری احتمالی سیاست آمریکا ایجاد کرده است. در غیاب وی، رهبران باقیمانده جی۷ حمایت قاطع خود را از حق دفاع مشروع اسرائیل اعلام کرده و در بیانیهای مشترک، ایران را منبع اصلی بیثباتی منطقه خوانده و خواستار کاهش تنشهای گستردهتر در خاورمیانه شدهاند.
کانادا به عنوان میزبان، نقش پیشرو را در فراخوانی به خویشتنداری و دیپلماسی ایفا کرده است. نخستوزیر مارک کارنی و وزیر امور خارجه، آنیتا آند، بر ضرورت فوری مذاکرات برای آتشبس و بازگشت به گفتگو تأکید کرده و موضع قاطع کانادا را در مخالفت با هرگونه ایران دارای سلاح هستهای یادآور شدهاند. در این میان نخستوزیر کانادا، مارک کارنی، در نشست سران G7 در بنف/کاناناسکیس درباره وضعیت ایران اظهار داشت: کانادا از همه طرفها میخواهد فوراً به میز مذاکره بازگردند و راهحلی دیپلماتیک برای پایان دادن به این بحران بیابند. او با تأکید بر لزوم کاهش تنشها، خواستار رویکردی مبتنی بر گفتوگو و تعامل برای حل بحران خاورمیانه، بهویژه در قبال ایران شد.
همزمان با تحولات رسمی دیپلماتیک، جو نشست تحت تأثیر نگرانیهای شدید جوامع مهاجر ایرانی و اسرائیلی در کانادا و سراسر جهان قرار دارد. اعضای این جوامع با دقت اخبار نشست را دنبال میکنند و از روند جنگ و پیامدهای احتمالی تصمیمات نشست بیمناک هستند، در حالی که امیدوارند تصمیمات به گونهای اتخاذ شود که از تشدید بحران جلوگیری کرده و جان غیرنظامیان حفظ شود.
در سایه این بحران، برنامه نشست دچار تغییر شده و تمرکز بیشتری بر امنیت منطقهای، ثبات انرژی جهانی و مسائل حیاتی دیگر مانند حکمرانی اخلاقی هوش مصنوعی پیدا کرده است. رهبران تلاش میکنند وحدت را حفظ کنند، اما سایه جنگ ایران و اسرائیل بر بحثها و مناسبات دیپلماتیک سنگینی میکند. با نزدیک شدن به روزهای پایانی نشست، نگاه جهان به دقت معطوف این رویداد است. تصمیمات این نشست میتواند پاسخ بینالمللی به یکی از ناپایدارترین بحرانهای دهه را رقم زده و پیامدهای گستردهای برای صلح و امنیت در خاورمیانه و فراتر از آن داشته باشد