هلیا قاضی میرسعید – تورنتو – بخش نخست
جشنواره فیلم تورنتو در عصر یکشنبه 19 سپتامبر در حالی به کار خود پایان داد که این دومین سالی بود که بیشتر آثار به شکل آنلاین برای علاقمندان به نمایش درآمد. شور و حال ایستادن در صف های طولانی جشنواره، دیدن بازیگران و سوپراستارها بر فرش قرمز، تماشای فیلم بر پرده نقره ای در سالن های تاریک سینما حالا دیگر تبدیل به خاطره ای دور شده است. در روزگاری که کرونا ابتدایی ترین تفریحات و تعاملات اجتماعی را از بشر امروز سلب کرده، در تبلیغات جشنواره فیلم تورنتو نیز، این بشارت را به شما می دهند که نیازی نیست کسی را برای نگهداری از فرزند خود استخدام کنید تا برای تماشای فیلم به سالن سینما بروید و اینکه می تواند بی محابا قهقه بزنید بی آنکه نگران باشید دیگران شما را نگاه می کنند. حتی دیگر لازم نیست در صف خرید پاپکورن بایستید و…
بله! بیش از یک سال است که در خانه زندانی شده ایم و باید به شیوه زندگی جدیدمان خو بگیریم. حالا دیگر سینما و جشنواره هم به خانه های ما راه پیدا کرده اند و حتی اگر به لطف واکسن و ماسک بتوانیم از خانه خارج شویم، فاصله های فیزیکی همچنان ما را از هم دور نگه میدارد و این انزوا زمانی بیشتر می شود که فیلم های جشنواره را نیز باید روی همان کاناپه و با همان تلویزیونی ببینید که سریال و فیلم ها را می بینید.
جشنواره فلم تورنتو غیر رقابتی است و تنها یک جایزه دارد برای بهترین فیلم از نگاه بینندگان. در 44 سال گذشته این فیلم ها توسط رای مردمی انتخاب شدند. در این دوره 32 فیلم به مدت 10 روز به نمایش درآمدند و آثار منتخب عبارتند از:
People’s Choice Award: Belfast, dir. Kenneth Branangh
First Runner Up: Scarborough, dirs. Shasha Nakhai, Rich Williamson
Second Runner Up: The Power of the Dog, dir. Jane Campion
People’s Choice Documentary Award: The Rescue, dirs. E. Chai Vasarhelyi, Jimmy Chin
First Runner Up: Dionne Warwick: Don’t Make Me Over, dirs. Dave Wooley, David Heilbroner
Second Runner Up: Flee, dir. Jonas Poher Rasmussen
People’s Choice Midnight Madness Award: Titane, dir. Julia Ducournau
First Runner Up: You Are Not My Mother, dir. Kate Dolan
Second Runner Up: DASHCAM, dir. Rob Savage
در ادامه مروری خواهیم داشت بر برخی از فیلم های به نمایش درآمده در جشنواره فیلم تورنتو
Compartment no.6
3.5 / 5
فیلم روایت زنی فنلاندی و علاقمند به باستان شناسی است که به روسیه آمده تا بتواند از نقاشی های چند هزارساله ای که در یکی شهرهای ساحلی است، دیدن کند.
شروع فیلم خانه ای را به تصویر می کشد که مهمانی در آن برپاست و به نظر می رسد حاضرین از قشر فرهنگی و روشنفکر جامعه هستند. قهرمان قصه، دوست صاحبخانه است و قرار است هر دو باهم به سفر بروند. اما با پایان مهمانی، هنگاهی که هر دو پس از یک معاشقه بر روی تخت دراز کشیده اند، صاحبخانه به دوست تازه اش می گوید که کاری برایش پیش آمده و نمی تواند در سفر او را همراهی کند. زن که از این اتفاق ناخشنود است سوار قطار می شود و از بدشانسی او، با مرد روسی دائم الخمری در یک کوپه است. بیش از نیمی از فیلم در قطار می گذرد، جایی که زن در تلاش است تا راهی برای رهایی از دست مرد جوان بیابد. اما سفر طولانی است و کوشش های او راه به جایی نمیبردو در نهایت تسلیم سونوشت می شود و سعی می کند تا شرایط موجود را بپذیرد. اما در اولین توقف قطار، مرد جوان به او پیشنهاد می دهد تا به جای اینکه شب را در قطار بماند با او به خانه دوستش بیاید. زن در ابتدا مخالفت می کند و به در خیابان قدم می زند تا تلفنی پیدا کند و به دوستش زنگ بزند. در این هنگام مردی برای او مزاحمت ایجاد می کند و همزمان مرد جوان که از همان خیابان می گذرد، خود را به زن می رساند تا به زن کمک کند. اینجا، در واقع نقطه آغاز دوستی زن فنلاندی و مرد روس است.
قصه فیلم کمی کشدار است و فضاهای بسته قطار و کوپه، شما را با مخمصه ای قهرمان داستان در آن گیر افتاده، همسو می کند. کلافگی و سردرگمی شخصیت ها، به خوبی به تصویر کشیده اند. هر چند در پایان شاهد علاقه دو شخصیت اصلی فیلم به یکدیگر هستیم، اما به یاد داشته باشید فیلم «کوپه شماره 6» یک عاشقانه آرام و لطیف نیست و پستی بلندی های زیادی دارد.
«یوهو کاسمانن» کارگردان و یکی از دو نویسنده این فیلم است است.«کوپه شماره6» بر اساس کتابی به همین نام نوشته «رزا لیکسم» ساخته شده است. این فیلم در جشنواره فیلم کن ۲۰۲۱، جزو گزینههای نخل طلا بود و نهایتا مشترکا با فیلم قهرمان ساخته اصفر فرهادی جایزه بزرگ جشنواره کن را دریافت کرد.
اگر زبان روسی نمی دانید و با خواندن زیرنویس مشکلی ندارید، دیدن این فیلم را از دست ندهید.
Ahed’s Knee
1.5 / 5
فیلم «زانوی احد» داستان یک کارگردان اسراییلی را روایت می کند که برای نمایش آخرین اثرش به یکی از شهرهای دور افتاده در اسراییل می رود. قهرمان داستان به کارگردان معترض به سیاست های اسراییل است و از اینکه هنرمندان مجبورند با پر کردن یک فرم کار خود را توجیح کنند، ناراضی است. فیلم تعامل کارگردان و کارمند وزرات فرهنگ اسراییل در آن شهر کوچک است. دختری که میرود تا از کارگردان مورد علاقه اش استقبال کند، اما با مرد میانسالی مواجه می شود که قصد دارد ناراضایتی خود را از وضع موجود فریاد بزند و از ابراز آن ابایی ندارد.
فیلم «زانوی احد» یه فیلم اعتراضی به سیستم حاکم در اسراییل است، اما نقاط ضعف فیلم به قدری زیاد است که نمی توان آن را حتی در دسته فیلم های متوسط در جشنواره قرار داد.
Where is Anne Frank
5/4.5
انیمیشن «ان فرنک کجاست؟» رویکرد متفاوتی به یک داستان واقعی دارد. اثر پیش رو زندگی یهودی های هلند را در زمان جنگ جهانی دوم را به تصویر می کشد. قهرمان داستان «ان فرنک» و خانوادهاش به همراه چهار نفر دیگر و برای فرار از آزار و اذیت نازیها، در یکی از اتاقهای مخفی محل کار پدرش پنهان می شوند. در طول این مدت «ان» خاطراتش را در دفتری والدینش به او هدیه داده اند می نویسد. در سال ۱۹۴۷ و با عنوان «خاطرات یک دختر جوان» منتشر شد که به شرح مخفی شدن آنها در این خانه و اتفاقات دیگر مربوط به زندگی او میپردازد. «ان فرنک» 7 ماه پس از دستگیری، بر اثر بیماری حصبه در سن 15 سالگی جان خود را از دست می دهد. دیدن این انیمیشن به علاقمندان موضوعات تاریخی توصیه می شود.
One Second
5/4.5
فیلم «یک لحظه» داستان تکان دهنده ای دارد. مردی با لباس های ژولیده در بیابانی سرگردان است. از چهره آفتاب سوختهو لب های ترک خورده اش پیداست که زمان زیادی در راه بوده تا به قریه ای برسد.
دو مرد آنطرف تر حلقه های فیلم را جابه جا می کنند و داخل خانه می روند تا دهانی تر کنند. در همین زمان دختر ولگردی خود را به حلقه های فیلم میرساند و یکی از آنها را برمیدارد و فرار می کند. فیلم روایت مردی ست که از اردوگاه کار کمونیستی چین فرار کرده تا دختر 14 ساله اش را که در یکی از تبلیغات حزب کمونیست حضور دارد، ببیند. «یک لحظه» نام درخوری دارد و تلاش پدری را نشان می دهد که از جان خودش گذشته تا تنها یک دخترش را بر پرده نقره ای ببیند و در این راه مصائب بسیاری را از سر می گذراند. این فیلم محصول کشور چین است و قصه روان و تاثیرگذاری دارد.
Night Raiders
1/5
این فیلم به زندگی بومیان می پردازد و اگرچه تولید نیوزلند است، اما داستان در کانادا روایت می شود. در ابتدای داستان صدای یک بومی کانادایی را می شونیم که نوید رسیدن یک منجی را می دهد که قرار است آنها را به جای امنی در شمال کشور ببرد. داستان در سال 2044 می گذرد و فضایی داستانی-تخیلی دارد. اما بخش تخیلی داستان به قدری کم مایه پردازش شده، که مخاطب از هرگونه همذات پیداری و همدردی با بومیانی که مورد ظلم قرار گرفته اند، باز می ماند. در طول فیلم هیچ توضیح و توجیه برای شرایط موجود به شما داده نمی شود. در واقع شما با اثری مواجه هستید که به میخواهد به شما به قبولاند که گروهی از مردم در یک گوشه ای از دنیا، در وضعیت بسیار بد و ناعادلانه ای قرار دارند. گرچه بخش شستشوی مغزی افراد قابل باور است، اما ورود روبات ها و به خدمت درآمدن آنها در پایان فیلم، پایان بغرنج تری را برای اثر رغم میزند.
Dionne Warwick: Don’t Make Me Over
5/5
اگر شما به موسیقی و زندگی هنرمندان علاقمند هستید، این مستند را از دست ندهید. «دیان وارویک» خواننده زن سیاهپوست، جزو ۴۰ خواننده پر فروش راک و دومین زن پس از «آرتا فرانکلین» است. او همچنین سفیر جهانی فائو و سفیر بهداشت آمریکا بوده است. مستند به گوشه های زندگی شخصی او می پردازد اما محور اصلی داستان فعالیت های اجتماعی اوست تا جایی که «ریگان» رییس جمهور آمریکا او را به عنوان سفیر بهداشت انتخاب می کند. «دیان وارویک» زن جسوری است که رنگ سیاهش او را از فعالیت ها و رفتن به دنبال آرزوهایش بازنمیدارد. او در زمانی مردم جهان به قول خودش حتی رییس جمهور آمریکا از بیان واژه «ایدز» ابا داشتند، ترانه ای را با دیگر خوانندگان از جمله «التون جان» اجرا می کند. او که اکنون 80 سالگی را پشت سر گذاشته مقابل دوربین می نشیند و گذشته خودش را بی کم و کاست مرور میکند. در این مستند همچنین بیل کلینتون، رییس جمهور سابق آمریکا از جایگاه اجتماعی وارویک سخن می گوید. شاید یکی از مفرح ترین بخش های این مستند خاطره مربوط به ملاقات دایان وارویک و اسنوب داگ باشد و تاثیری که دایان بر او و کارش گذاشته است. دیدن این مستند را از دست ندهید.
Beba
5/1
این مستند درباره زندگی خود کارکدان اثر است. دختری سیاهپوست که خانواده اش با پشت سر گذاشتن مشکلات بسیاری خود را به آمریکا می رسانند. پدر سعی می کند با توجه به وضعیت مالی خود، خانه ای هرچند کوچک، اما در محله نسبتا امنی، برای خانواده اش اجاره کند. مستند روابط خانوادگی آنها را به تصویر می کشد. داستانی پیش پاافتاده از زندگی و مشکلات مهاجران، با دوربینی بلاتکلیف که تکان و تصاویر تارش بعد از مدتی چشم شما را خسته و از ادامه تماشای فیلم بازمیدارد. فیلم پیام خاصی ندارد و صرفا روابط خانوادگی را بی هیچ پایانی به تصویر می کشد. اتفاقاتی که ممکن است برای هر یک از ما رخ دهد.
#tiff21