زیر آفتاب سوزان تیرگان در تورنتو

گزارش پایانی از  فستیوال تابستانه تیرگان ۲۰۱۷
هلیا قاضی میرسعید

تیرگان 2017 روز پنجشنبه در هابرفرانت سنتر آغاز به کار کرد. چهره های سرشناسی در مراسم افتتاحیه حضور داشتند. از بهرام بیضایی و مژده شمسایی، تا برخی از چهره های سیاسی از جمله علی احساسی و رضا مریدی. همه و همه تنها به یک دلیل گرد هم آمده بودند، دلیلی به بزرگی تیرگان. جشنی که هر دو سال یکبار در تورنتو برگزار می شود و شامل برنامه مفرحی برای تمامی سنین است. از کودک و جوان تا بزرگ و سالخورده، می توانند برنامه ای باب طبع سلیقه خود پیدا کنند و لذتش را ببرند.

نمایش «آرش»

از میان ده ها برنامه ای که در تیرگان 2017 اجرا شد، شاید به جرات بتوان نمایش «آرش» به کارگردانی سهیل پارسا را یکی از درخشان تری آثاری دانست که تحسین بسیاری را برانگیخت. نمایشنامه «آرش» را بهرام بیضایی در جوانی نوشته بود. او که امسال در تیرگان حضور داشت، در مراسم تقدیرش گفت که پس از دیدن نمایش آرش، از نوشتن آن راضی است و اگر قرار بود آن دوباره بنویسد، به همان شکلی می نوشت که در 19-20 سالگی نوشته بود و در آن تغییری نمی داد. نمایش «آرش» به غیر از آنکه از نمایشنامه استخوان داری برخوردار است، کارگردانی «سهیل پارسا» و استفاده درست و به جا از موسیقی و نور هم ارزش این اثر را دو چندان کرده است. بازی های خوب و روان بازیگران نیز اگرچه در مواردی کاستی هایی دارد اما، همه و همه دست به دست هم داده اند تا خاطره دلنشینی را در ذهن مخاطب حک کنند.

بزرگداشت بهرام بیضایی

یکی دیگر از برنامه هایی که در جشنواره تیرگان 2017، با استقبال پرشوری مواجه شد، بزرگداشت و تقدیر از «بهرام بیضایی» بود. مردی که آرام و بی حاشیه در تمام این سالها نوشته، فیلم ساخته و برگ زرینی را در تاریخ نمایشنامه نویسی، فیلمنامه نویسی و سینما و تئاتر ایران، به نام خود ثبت کرده است. این مراسم با سخنرانی سه نفر آغاز شد: سهیل پارسا، عباس میلانی و مژده شمسایی.

سهیل پارسا که معدود کارگردانان ایرانی خارج از کشور است که تعدادی از نمایشنامه های بیضایی را به زبان انگلیسی به روی صحنه برده و مخاطب ایرانی و غیر ایرانی را به تحسین واداشته است. او صحبت از بیضایی را کاری دشوار دانست و به خواندن متن کوتاهی درباره او اکتفا کرد.

سپس عباس میلانی با همان دم گرم و نکته سنجی که از او می شناسیم، پشت تریبون رفت و گفت از اینکه در سالهای اخیر با بهرام بیضایی در دانشگاه استنفورد همکار است، بسیار خوشحال است و این نویسنده ایرانی را با شکسپیر مقایسه کرد و از شباهت ها و تفاوت های این دو سخن گفت. در پایان مژده شمسایی همسر و یار بهرام بیضایی از سالها زندگی و کار با او گفت که شاید دقیق ترین، احساسی ترین و خوشایندترین بخش این مراسم صحبت های او بود که به غایت به دل نشست.

در ادامه بهرام بیضایی روی صحنه آمد و ضمن دریافت لوح تقدیر از برگزارکنندگان جشنواره تیرگان، برای حاضرین در جلسه چند دقیقه ای صحبت کرد. از روزگار ایرانی ها در طول تاریخ تا امروز، از تاریخچه جشن تیرگان و سرنوشت آرش و…گفت.

مهمترین نکته این مراسم آشنایی با مردی بود که دغدغه ای جز ایران ندارد. کلاس درسی بود تا بار دیگر به خود نهیب بزنیم درخت هرچه پر بارتر، افتاده تر. بهرام بیضایی اگر فیلمساز محبوب همگان نباشد، اما شخصیتی است درخور تحسین و احترام، احترامی نه از سر جبر، بلکه به اختیار. بی ریا، بی تذویر، صاف و ساده. او در گوشه آرام خود، می خواند، می نویسد و می سازد و بزرگ تر از آن است که وارد بازی های کوچک و سخیف حسادت ورزی های رایج شود. او یک انسان است، یک انسان بزرگوار.

کنسرت رعنا منصور

بیشتر اسمش را نشیده بودم و خیلی پیگری کارهایش نبودم. اما تصمیم گرفتم در تیرگان امسال به کنسرتش بروم. رعنا منصور در آمریکا به دنیا آمده و فارسی را با لهجه صحبت می کند، اما اینقدر شیرین و خاکی است که لهجه اش را هم می توانی دوست داشته باشی. از لحظه ای که به روی صحنه آمد، پس از سلام و  احوالپرسی گرمی که با حاضران در سالن داشت، یکراست رفت پشت پیانو نشست و نواخت و خواند. گاهی آهنگ ها را معرفی می کرد. چند ترانه خاطره انگیز از سوسن و مرجان و قدیمی­ترها هم خواند. آخر سر هم دو نوازنده گروه Rhythm & Vibes  روی صحنه آمدند و در چند دقیقه آخر برنامه او را همراهی کردند. رعنا منصور در پایان از همه مخاطبانش خواست تا پس از خروج از سالن منتظر بمانند تا با هم سلفی بگیرند. بعد از تمام شدن برنامه این خواننده جوان به همراه دو بادی­گاردش به میان شرکت کنندگان در جشنواره تیرگان آمد و با دوستداران و علاقمندانش گپ می زد و عکس می گرفت.

عکس ها از مارسل جرو  و نینا کبریایی