مینا رحیمی, اتاوا: پس از پیروزی غیرمنتظره و قاطع حزب لیبرال به رهبری مارک کارنی در انتخابات سراسری، نخست‌وزیر جدید کانادا کابینه‌ای را معرفی کرده که نشانه‌ای روشن از جدایی از دوران جاستین ترودو و آغاز دوره‌ای تازه در حاکمیت فدرال است. این کابینه با ساختاری کوچک‌تر، تخصص‌محورتر و استراتژیک‌تر طراحی شده و نشان می‌دهد دولت جدید بیش از هر چیز بر کارایی، شفافیت و نتایج ملموس تمرکز دارد.
کارنی در تاریخ ۱۳ مه (می) کابینه‌ای ۲۸ نفره با ۱۰ وزیر مشاور (State Secretaries) معرفی کرد؛ تصمیمی که نشان‌دهنده کاهش قابل توجه تعداد وزرا نسبت به کابینه ۳۹ نفره دولت قبلی است. این اقدام نه تنها نشانه‌ای از تلاش برای کوچک‌سازی دولت است، بلکه رویکردی هدفمند و مدیریتی را القا می‌کند؛ دولتی که به جای سیاست‌ورزی سنتی، ساختار هیئت‌مدیره‌ای به خود گرفته است.
طراحی استراتژیک به جای نمادگرایی
کابینه کارنی به‌وضوح نشان می‌دهد که دوران سیاست‌ورزی نمایشی به پایان رسیده و جای خود را به ساختاری داده که با دقت طراحی شده تا مسئولیت‌ها را به شکلی هدفمند تقسیم کند. در این ساختار جدید، وزرای ارشد بر سیاست‌گذاری‌های کلان تمرکز دارند، در حالی که وزرای مشاور مسئول اجرای عملیاتی طرح‌ها خواهند بود. این بازطراحی می‌تواند کارآمدتر بودن سیستم دولتی را به همراه داشته باشد، اما هم‌زمان فشار زیادی بر اعضای کابینه وارد می‌کند تا در کوتاه‌مدت دستاوردهای قابل سنجش ارائه دهند.
چهره‌های کلیدی و معانی پشت انتصابات
ترکیب جدید نشان می‌دهد که کارنی تلاش کرده افراد باتجربه و متخصص را در راس وزارتخانه‌های کلیدی قرار دهد:
-
آنیتا آناند، وزیر پیشین صنعت، اکنون سکاندار وزارت امور خارجه شده است؛ انتخابی که نشان از رویکردی تهاجمی‌تر در سیاست خارجی کانادا دارد، به‌ویژه در برابر چالش‌های روابط با ایالات متحده.
-
دومینیک لبلانک، یکی از نزدیک‌ترین افراد به کارنی، اکنون مسئول پرونده‌های تجارت و همکاری با ایالات متحده است. مواضع پیشین او در برابر تعرفه‌های ترامپ، اکنون به نقطه قوتی در کابینه تبدیل شده است.
-
فرانسوا فیلیپ شامپین در سمت وزیر دارایی ابقا شده و اکنون مسئولیت درآمد ملی را نیز بر عهده دارد؛ تصمیمی که پیامی از ثبات اقتصادی برای بازارها و شهروندان دارد.
-
تیم هاجسون، اقتصاددان و مدیر پیشین بانک گلدمن ساکس، وزیر جدید منابع طبیعی و انرژی شده است. انتخاب او به روشنی نشان می‌دهد که دولت کارنی قصد دارد کانادا را به قدرتی در حوزه انرژی پاک تبدیل کند.
-
اوان سالومون، روزنامه‌نگار و تحلیلگر سابق، به‌عنوان وزیر هوش مصنوعی و نوآوری دیجیتال منصوب شده؛ پست جدیدی که حاکی از توجه دولت به تحول فناوری و سیاست‌گذاری در حوزه دیجیتال است.
ترکیبی از تداوم و نوگرایی
اگرچه ساختار کابینه نسبت به گذشته تغییر یافته، اما توازن جنسیتی حفظ شده و تنوع قومی همچنان از ویژگی‌های آن است. چهار وزیر از جامعه هندی‌تبار کانادا—آناند، مانیندر سیده‌و، روبی ساهاتا، و رندیپ سرای—نقش‌های کلیدی دارند. با این حال، برخلاف دوره ترودو، در این کابینه تنوع به عنوان ابزار نمادین مورد استفاده قرار نگرفته، بلکه با هدف بهره‌گیری از تخصص‌های واقعی وارد عمل شده است. حذف چهره‌هایی همچون بیل بلر، پابلو رودریگز و مارک میلر نشان می‌دهد که کارنی قصد دارد فاصله خود را از سبک گذشته بیشتر کند و چهره‌هایی جدید، اغلب با پیشینه‌های اقتصادی یا دیپلماتیک، را وارد میدان کند.
اگر کابینه ترودو نماد ارزش‌های انسانی و اجتماعی بود، کابینه کارنی بر اجرای برنامه‌ها و تحقق وعده‌ها تأکید دارد. ساختار جمع‌وجور، تفکیک شفاف مسئولیت‌ها و انتخاب چهره‌های متخصص نشان می‌دهد که دولت جدید در پی حاکمیتی دقیق، سریع و حساب‌شده است. این رویکرد ممکن است اطمینان جامعه تجاری و شرکای بین‌المللی را افزایش دهد، اما هم‌زمان می‌تواند چالش‌هایی در هماهنگی سیاسی و تعامل با گروه‌های سنتی‌تر حزب ایجاد کند.
فرصت‌ها و چالش‌ها
نقاط قوت:
-
اعتبار اقتصادی: سابقهٔ مارک کارنی در بانک مرکزی کانادا و انگلستان و حضور شامپین در وزارت دارایی، پیام اطمینان به بازارها و سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی است.
-
تناسب تخصص با مسئولیت: انتخاب وزیران بر اساس تجربهٔ تخصصی آنان، کارآمدی کابینه را افزایش می‌دهد.
-
وضوح پیام سیاسی: دولت جدید تاکنون از نمایش‌های رسانه‌ای اجتناب کرده و تمرکز خود را بر پیام‌های شفاف و سیاست‌های عینی گذاشته است.
چالش‌ها:
-
مدیریت روابط با آمریکا: با بازگشت ترامپ به قدرت، کارنی باید با دقت بیشتری توازن دیپلماتیک را در سیاست خارجی حفظ کند.
-
انتظارات عمومی بالا: پیروزی کارنی با وعدهٔ تحول همراه بود. مردم انتظار دارند نتایج ملموس در حوزه‌هایی مانند مسکن، هزینه‌های زندگی و انرژی به سرعت نمایان شود.
-
تنش درون‌حزبی: ساختار دو‌سطحی کابینه ممکن است نارضایتی برخی نمایندگان را که به دنبال پست‌های ارشدتر هستند، در پی داشته باشد.
آیا این آغاز فصل جدیدی در حاکمیت کاناداست؟
ترکیب و ساختار کابینه کارنی نشان می‌دهد که دولت جدید نه فقط به دنبال تغییر چهره‌ها، بلکه در پی تغییر روش حکمرانی است. این کابینه نه برای نمادسازی بلکه برای بازطراحی واقعیت‌های کشور تشکیل شده است. در حالی‌که هنوز مشخص نیست این رویکرد تا چه اندازه به موفقیت سیاسی بلندمدت منجر می‌شود، نشانه‌های اولیه حاکی از آن است که کانادا وارد دوره‌ای شده که در آن شفافیت، شایستگی و کارآمدی، اولویت‌های اصلی حکمرانی هستند. اگر کابینه ترودو بازتاب آرمان‌های کانادایی بود، کابینه کارنی قصد دارد این آرمان‌ها را به واقعیت تبدیل کند.
Mina Rahimi LJI Reporter
