منوی خرید کتاب برای خارج نشینان

نگاهی به نشرهایی که به چرخه جهانی پست پیوستند

 گرچه نخستين نشرهاي ايراني در خارج از كشور مثل «باران» در سوئد، «گردون» در آلمان و «افرا» در كانادا، به واسطه سخت شدن انتشار كتابها در ايران اتفاق افتاد، اما از سويي اتفاق مباركي بود براي ايرانياني كه به دلايل متعدد از كشور دور بوده و براي دسترسي به كتب فارسي دچار محدوديت هاي فراوان بودند. اغلب نويسندگاني كه به اجبار ترك وطن كرده بودند به واسطه سانسور به دنبال يافتن راهي تازه براي انتشار در خارج از ايران مي گشتند.

در سال هاي نخست انتشار كتاب ها به شيوه مكتوب، چاپ و در كتاب فروشي ها عرضه مي شد. گاهي خبر انتشار آنها در وب سايت هاي ادبي و خبري ارايه مي شد با طرح جلد كتاب و احتمالا بخش جذابي كه اهالي مطالعه را به خريدن و خواندن كتاب ترغيب مي كرد، اما در اين ميان راه هاي دسترسي به كتاب ها محدود و در بعضي نمونه ها ناممكن بود.

حالا به مدد اينترنت و حضورش در همه خانه ها، انتشار اطلاعات ساده تر از قبل صورت مي گیرد. علاوه بر آن انتشارات فارسي زبان با ارائه  كتاب هاي خود در سايت «آمازون – Amazon» يا فروش محصولات خود به شيوه الكترونيكی از طريق بنگاه هاي نشر الكترونيك، دسترسي به كتاب هاي فارسي را براي درخواست كنندگان، بيش از پيش امكان پذير کرده اند. ظهور بنگاه هاي نشر فارسي از جمله «اچ اند اس مديا»، «نوگام» و «ناكجا» در طول سه سال گذشته منجر به رشد و پيشرفت روز افزون صنعت چاپ الكترونيك به زبان فارسي شده است. علاوه بر آن به تازگي فروشگاه هاي «شهر كتاب» در ايران امكان خريد اينترنتي محصولات چاپي خود را براي فارسي زبانان در سراسر جهان امكان پذير کرده و كتاب ها را از طريق روش هاي كم هزينه و مطمئن به دست خريداران مي رساند.

انتشارات «نوگام» يكي از بنگاه هاي نشر الكترونيك است كه بيش از يك سال از فعاليت آن می گذرد و تاكنون عناوين متعددي از كتاب هاي نويسندگان فارسي زبان را به شيوه الكترونيك منتشر كرده است. آن هم به شيوه اي كاملا خلاقانه. اين نشر از گروهي جوان كتابخوان ايراني مقيم كشور لندن تشكيل شده که به شيوه اي نوين، اقدام به انتشار كتاب هاي فارسي مي كنند.

روش انتشار کتاب در این بنگاه، فقط نشر الکترونیکی آثار است. «نوگام» پس از بررسی اثر و انتخاب آن، با نویسنده قرارداد امضا می‌کند. سپس بخشی از کتاب را در سایت خود قرار می‌دهد و از بازدیدکنندگان می‌خواهد در انتشار کتاب سهیم شوند و از راه شبکه‌های مالی مانند «پِی‌پَل – PayPal»، بخشی از حق‌التألیف صاحب اثر و نیز هزینه‌های ویراستاری و انتشار را پرداخت کنند.

پس از آن که هزینه‌های انتشار تأمین شد، کتاب در قالب‌ فایل‌های «پی‌دی‌اف» و «ای‌پاب» به شکل رایگان در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد.

اين انتشارات در بخش معرفي خود، در وبسايت نوگام مي نويسد:«‌نشر نوگام، یک موسسه غیرانتفاعی‌ است و توسط گروهی از جوانان ایرانی مهاجر در لندن شکل گرفته است. این نشر سه ایده کلی را دنبال می کند:

اول – نشر نوگام معتقد است وقت آن رسیده که از کتاب چاپی گذر کنیم و وارد دنیای کتاب الکترونیک شویم. این عبور نه تنها ما را وارد عرصه تازه‌ای از دنیای کتاب می‌کند بلکه می‌تواند معضل توزیع کتاب فارسی را نیز تا حدودی حل کند. با کمترین دسترسی به اینترنت می‌توان به مجموعه کتاب‌های نوگام نیز دسترسی یافت.

دوم – نشر نوگام معتقد است اگر کتاب پاسخی به نیازهای فکری روز جامعه باشد، خوانندگان کتاب فارسی کم نیستند. نوگام همچنین بر این باور است که اگر نویسندگان و مترجمان ما آزادانه و بدون مانع قابلیت‌هایشان را ارائه دهند، دلیلی وجود ندارد که از سوی مخاطبانشان مورد حمایت قرار نگیرند. بنابراین نوگام با ایجاد رابطه بین شبکه خالقان آثار و شبکه حامیان آثار می خواهد امکان ظهور و حمایت از آثار فرهنگی ارزشمند را فراهم کند.

سوم – نشر نوگام معتقد است رشد و تغییر جامعه زمانی رخ خواهد داد که حجم انبوهی از دانش تولید شده مورد بحث و بررسی جمع بزرگی از شهروندان قرار بگیرد. این خواست به سادگی میسر نمی‌شود و به همین دلیل نوگام ارائه کتاب رایگان را به عنوان یکی از راه‌حل‌ها در اختیار مخاطب فارسی زبان می‌گذارد. انتشار رایگان کتاب توسط نوگام نه تنها چیزی از ارزش کتاب کم نمی‌کند بلکه جمیع ایرانیان را مستقل از توان مالیشان در امر کتابخوانی سهیم می‌کند.

اگر نویسنده یا مترجم هستید، می‌توانید اثرتان را برای نشر الکترونیک به نوگام بسپارید. کتاب شما توسط نشر خوانده می‌شود و در صورت تایید، پروژه کتاب شما برای دریافت حامی/حامیان در وبسایت نوگام معرفی می‌گردد. زمانی که کتاب حمایت مالی لازم را کسب کند، کتاب الکترونیک شما منتشر می‌شود. نویسنده یا مترجم حق التالیف خود را دریافت می‌کند و کتاب الکترونیک بصورت رایگان در اختیار مخاطب فارسی زبان قرار می‌گیرد.

مبلغ اهدایی شما مهم نیست. شما می‌توانید یک کتاب کامل، چند صفحه از یک کتاب یا حتی چند سطر از یک کتاب را حمایت مالی کنید. اعلام کنید از چه نوع کتابی و در چه ژانری مایلید حمایت مالی کنید. کتاب‌های ارسالی توسط نویسندگان و مترجمان بعد از تایید توسط نشر نوگام روی وبسایت ما قابل دسترسی‌ست. کافی‌ست به لیست حمایت کنندگان آن کتاب بپیوندید و دوستانتان را نیز تشویق کنید تا در حمایت مالی کتاب مورد نظرتان سهیم شوند. اگر شما حامی یک کتاب شوید و تمام هزینه انتشار یک کتاب را بپردازید کتاب توسط شما امضا خواهد شد و ضمیمه‌ای در مورد شما به عنوان حامی مالی به کتاب اضافه خواهد شد. اگر ده درصد یا بیشتر از هزینه چاپ کتابی را بپردازید، در صورت تمایل نام شما به عنوان حامی در کتاب درج می‌شود.

آنچه مهم است تعهد و پايبندي «نشر نوگام» به اجراي قانون كپي رايت است. اگر چه «نوگام» در ابتداي راه است اما رضايت صاحبان آثاري كه از انتشار كتاب در ايران سرخورده و نوميد شده بودند از همكاري با اين نشر، نشان از آن دارد كه اعضاي تيم «نوگام» در مسير درستي حركت مي كنند.

ولی ممکن است برخی نویسندگان نخواهند اثر خود را الکترونیکی منتشر کنند. اغلب هم بدليل اينكه هنوز استفاده از دستگاه‌های حرفه‌ای الکترونیکی، چندان برای خواندن کتاب در ایران رایج نشده ‌است.  «اچ اند اس مديا – H&S Media» بنگاهي است كه سه سال قبل فعاليت خود را با اين ايده آغاز كرده است:«عرضه کتاب به شکل دیجیتالی و انتشار آن بر اساس درخواست خریدار» این نشر تاکنون نزدیک چيزي در حدود ٣٥٠ عنوان كتاب را در زمینه‌های مختلف از شعر و سیاست گرفته تا رمان‌های فانتزی منتشر کرده است. اين بنگاه، كتاب هاي منتشر شده اش را در رسانه هاي اجتماعي، تبلیغ مي كند و مشتري هايي از سراسر جهان دارد. تبليغات ويژه نشر «اچ اند اس» در فروش آثار منتشر شده توسط آن، تاثير ويژه اي دارند مثلا در اسفند سال گذشته امكاني توسط اين نشر فراهم شد تا به ازاي هر يك دلار خريد كتاب ديجيتال، هزار تومان به يك موسسه خيريه در ايران پرداخت شود.

كتاب هاي چاپي اين نشر در وبسايت آمازون به صورت الكترونيكي قابل فروش هستند. «پي دي اف» ها رمز گذاري شده اند و بدليل پايبندي «اچ اند اس مديا» به قانون كپي رايت امكان تكثير آنها وجود ندارد.

به نظر مي رسد با توجه به ادامه فعاليت اين نشر، اين بنگاه به لحاظ اقتصادي هم براي گردانندگان و هم براي نويسندگان و مولفان سودمند بوده است. به لحاظ رعايت حق كپي رايت كتاب هاي منتشر شده در اين نشر يا با اجازه نويسنده و يا با اجازه ناشر اوليه كتاب منتشر شده و قراردادي براي سود مشترك با صاحب امتياز كتاب به امضا مي رسد.

و اما خبر خوش براي دوستاني كه قصد خريد كتاب هاي پيشتر منتشر شده در ايران را دارند. فروشگاه اينترنتي «شهر كتاب» با راه اندازي فروشگاه اينترنتي خود امكان دسترسي به آرشيو كتاب ها و محصولات فرهنگي فارسي برای ایرانیان خارج از كشور را، فراهم كرده است. محمدرضا كشاورزي، مدير فروشگاه اينترنتي «شهر كتاب» ضمن اعلام و تاييد اين خبر گفت:«روش اعلام سفارش ها بسيار ساده است. كافي است در وبسايت فروشگاه اينترنتي شهر كتاب به آدرس www.shop.bookcity.org عضو شده و كتاب هاي مورد نظرتان را به سبد سفارش خود اضافه کنيد و نوع ارسال را “ارسال به خارج” انتخاب كنيد.»

او در خصوص محاسبه هزينه ارسال كتاب ها و قيمت خريد كتاب و نحوه پرداخت آن اضافه كرد:«هزینه کتاب‌ها بر اساس قیمت پشت جلد و همانند آنست که کتاب را در تهران خریداری می کنید و کتاب را با قیمت های چند برابر نمی خرید. هزینه ارسال با توجه به وزن کتاب ها و مقصد مشخص می شود و طبیعتا هزینه ای بیشتر از قیمت کتاب ها می شود. برای این‌که این کتاب‌ها به راحتی در دست مخاطبان قرار بگیرند از روش‌های مختلف ارسال استفاده می‌کنیم؛ به طور مثال از شرکت پست و چندین روش پستی دیگر استفاده و سعی می‌کنیم بر اساس تعداد کتاب‌هایی که درخواست داده می‌شود، از سرویس‌هایی استفاده کنیم که هزینه پستی آن‌ها به حداقل برسد و در سریع‌ترین زمان ممکن ارسال شود. این موضوع باز هم بر اساس کشورهای مختلف متفاوت است و بر اساس برنامه پروازهای پستی، ارسال کتاب از یک هفته تا سه هفته زمان می‌برد. نحوه پرداخت به صورت واریز به حساب های بین المللی است و با ارز کشور خودشان می توانند واریز را انجام دهند. مشخصات حساب بعد از ثبت سفارش برای کاربران ارسال می شود.»

به نظر مي رسد با شروع ارسال کتاب به خارج از کشور، هموطنان مقيم در ساير كشورها، استادان، دانشجویان و علاقه‌مندان به زبان فارسی در سراسر جهان می‌توانند به تمامی کتاب‌های چاپ شده در ایران دسترسی داشته باشند.

كشاورزي، همچنين گفت:«ارسال كتاب به همه كشورها انجام مي شود و سفارش ها از يك ماه قبل آغاز شده است. در همین مدت کوتاه، استقبال براي سفارش كتاب ها از سوي كشورهاي اروپايي بيشتر بوده و بر اساس آمار به دست آمده ،٧٠ درصد خريداران ايراني الاصل و ٣٠ درصد اساتيد و دانشجويان زيان و ادبيات فارسي از كشورهاي ديگر بوده اند. ضمنا کتاب‌های ادبیات کهن، داستان معاصر ایران و کتاب‌های جامعه شناسی ایران بیشترین استقبال را از طرف خریداران کتاب در خارج از کشور را به خود اختصاص داده‌اند.»

در دنیای امروز، مرزها کوتاه‌تر و محوتر و نشرها بیش‌ از پیش وابسته به فن‌آوری‌های روز می‌شوند. با چنین روندی، می‌توان امیدوار بود که راه برای عرضه بهتر و گسترده‌تر کتاب فارسی در سرتاسر جهان هموارتر شود.