پویان طباطبایی – تورنتو
ویژه جشنواره فیلم تورنتو – بخش چهارم
امروز چهل و ششمین جشنواره فیلم تورنتو آغاز شد و امسال برخلاف سالهای گذشته خبری از آن هیجان و شلوغی و صف های طولانی نیست. برای حضور در سالن فیلم یا باید هر ۲ نوبت واکسن کوید را زده باشید و یا هر ۴۸ ساعت باید تست کویید بدهید. نشستن در سالن دربسته و تماشای فیلم با ماسک کمی نفس گیر است. فاصله صندلی هایی قابل استفاده در سانس های ویژه اکران فیلم ها برای اهالی مطبوعات و سینما بسیار محدود است و شاید در یک سالن ۳۵۰ نفره تنها ۶۰ نفر حضور داشته باشند، انهم با فاصله زیاد و پراکنده.
امسال بخش مستند جشنواره فیلم های زیادی دارد که با توجه به زمان محدود نمیتوان همه کارها را دید. پس برای علاقمندان در اینجا چند پیشنهاد دارم که به نظر مستندهای جذابی باشند:
۱. دیون وارویک: من را تمام نکن!
Dionne Warwick: Don’t Make Me Over
همانطور که محبوبیت اخیر او ثابت کرد ، صدای دیون وارویک ، خواننده افسانه ای – خواه با خواندن تصنیف های برجسته یا رد درخواست طرفدارانش برای خرید پلی استیشن 5 – تنها در یک نسل محدود نمی شود و او این را به خوبی می داند: وارویک در مرکز مستند خود به عنوان یک سخنران حرف اول را می زند، جایی که خانمی 80 ساله لحظاتی تأثیرگذار از زندگی خود را با همان امضا، صراحت دوست داشتنی و صمیمی که او را در وهله اول تبدیل به یک نماد مرز شکن کرده است، مرور می کند.
این پرتره مستند الهام بخش، زندگی شگفت انگیز شش دهه ای این خواننده برجسته را در موسیقی و فعالیت های جامعه سیاه پوستان و LGBTQ شرح می دهد.
شهادت وارویک توسط بسیاری از همکاران و تحسین کنندگان تکمیل می شود: باخاراک، گلادیس، استیوی و التون، همچنین کوئینسی جونز، آلیشیا کیز، بیل کلینتون، کارلوس سانتانا و دختر عموی وارویک، ویتنی هوستون فقید و سپس اسنوپ داگ که داستانی را در مورد دعوت شدن به خانه وارویک برای تهیه پیراشکی در ساعت 7 صبح با رپرهای هم ردیف خود بیان می کند که به زیبایی جسارت و خرد واروریک را نشان می دهد. جای تعجب نیست که او اخیراً ملکه توییتر شده است. هر فصل از “من را تمام نکن!“ باشکوه است.
۲. فرار
Flee
باید صادقانه گفت که هیچ نمایش به موقع تری نسبت به “فرار” در این جشنواره وجود ندارد. داستان مبارزه مادام العمر یک پناهجوی همجنسگرای افغان برای جدا شدن از چنگال آسیب های روحی. اگرچه چهره و بدن امین در فیلم پنهان است ، اما کارگردان یوناس پوهر راسموسن با بازخوانی های سرزنده و جذاب، مخاطب خود را با داستان روبرو می کند و او را به یاد گذشته ای هولناک و امیدوارکننده می اندازد.
جزئیات سفر نوابی دلهره آور است زیرا او بارها مجبور به انتخاب میان مرگ و زندگی شده است. ما شاهد این هستیم که او از نظر جسمی، احساسی و روانی از مرزها عبور می کند، در حالی که می آموزد چگونه با گذشته خود مقابله کند و در روابط جدید اعتماد ایجاد کند. علیرغم مخاطرات هولناک، فیلم – با تهیه کنندگی مشترک ریز احمد، لحظات روشن و طنز زیادی ارائه می کند و مخاطب از فرهنگ پاپ، عاشقانه های جوانی و رفتارهای کوچک محبت آمیز لذت می برد. شجاعت نوابی در رویارویی با عمیق ترین ترس هایش یک عمل قدرتمند است که می توانید در این گفتار هنرمندانه مشاهده کنید.
۳. سوختن
Burning
ایجاد هیجان اسکاری بخش بزرگی از خروجی TIFF است. بدین معنا که فیلم های مورد توجه جشنواره تورنتو در یک دهه گذشته، بخش بزرگی از برندگان اسکار را تشکیل داده است. امسال هم چندین مستند در بخش TIFF Docs نمایش داده می شوند که احتمالاً موضوع گفتگوهای فصل جوایز اسکار خواهند بود. مهمترین آنها می تواند “سوختن” از استودیو آمازون اثر اوا اورنر باشد که در مورد آتش سوزی در استرالیا است که 59 میلیون هکتار را نابود و آسمان سیدنی را در سالهای 2019-2020 تاریک کرد. این فیلم که تهیه کننده اجرایی آن کیت بلانشت است، ویرانی را از نظر قربانیان آتش سوزی، فعالان و دانشمندان بازگو می کند. در این مستند، اوا اورنر – فیلمساز برنده اسکار- توجه ویژه ای به عدم اراده سیاسی برای مقابله با تغییرات آب و هوایی دارد.
گرگ مالینز، مامور سابق آتش نشانی و نجات نیو ساوت ولز می گوید: “جهان تغییر کرده است.” فیلم او را به همراه دیگر چهره هایی که در مبارزه با آتش سوزی و تغییرات آب و هوا تخصص دارند، معرفی می کند. فراخوان آنها برای اقدامات با تصاویری از اسکات موریسون، نخست وزیر و مفسر محافظه کار روپرت مرداک که تغییرات آب و هوایی انسانی را کم اهمیت می دانند یا نادیده می گیرند، در تضاد است. دیزی جفری ، فعال نوجوان، نماینده جنبش بین المللی فزاینده جوانان است که با وضعیت موجود مبارزه می کنند. آنها به جای “آتش زدن جهان” به دنبال نجات آینده ما هستند.
۴. رانندگان شیطان
The Devil’s Drivers
رانندگان شیطان هیجان فیلم های تعقیب و گریز دهه 1970 را دارد، زیرا قاچاقچیان فلسطینی را در سفرهای سریع برای کمک به کارگران برای عبور از مرز به تصویر می کشد.
در حالی که امسال فیلم های زیادی به کارگردانی افراد شاخص جهان سینما در TIFF به نمایش درآمده اند، با اینحال رانندگان شیطان اثر محمد ابوژه و دنیل کارسنتی یک فیلم غیر داستانی است که احتمال موفقیت بالایی دارد. فیلمی که در هشت سال فیلمبرداری شده است. این مستند، قاچاقچیان فلسطینی را که به کارگران در عبور از مرز به اسرائیل کمک می کنند، به تصویر می کشد. برنامه نویسان TIFF می گویند که این فیلم با “هیجان فیلم های تعقیب و گریز دهه 1970” فیلمبرداری شده است و در عین حال نگاهی عمیق به تاکتیک های نظامی اسرائیل در سرزمین های اشغالی فلسطین دارد.
فیلمسازان برای یک سری سفر های خطرناک در صندلی مسافر نشسته اند. با وجود شرایط سخت، دوربین آنها تصاویری چشمگیر از چهره ها، مناظر و موقعیت هایی را ثبت می کند که تا مدت ها در ذهن شما نقش می بندد.
۵. نجات
The Rescue
کارگردانان برنده اسکار، الیزابت چای واسارهلی و جیمی چین جزئیات نجات تیم فوتبال تایلندی را که به مدت 16 روز در یک غار به دام افتاده بودند، به تصویر کشیدند.
وقتی 12 فوتبالیست جوان و مربی آنها در سیل باران های موسمی در غاری در تایلند گرفتار شدند، جهان به مدت 16 روز نظاره گر گزارش خبرنگاران از خارج از منطقه نجات بود. اکنون ما از چشم غواصان تایلندی و بین المللی نجات تصاویری را می بینیم که تا به حال دیده نشده است، و هیچ خبرنگاری نتوانسته آن را ثبت کند.
الیزابت چای واسارهلی و جیمی چین فیلمسازان برنده اسکار در افشای داستانهای انسانی حاصل از شاهکارهای باورنکردنی، بی نظیر هستند. ماموریت غار تایلندی نیاز به پیمایش چهار کیلومتر از معابر سیل زده داشت که برخی از آنها به سختی از بدن یک انسان عریض تر بودند. نخبه ترین تیم های نجات جهان هرگز برای آن شرایط تمرین نکرده بودند. به منظور تکمیل تخصص محلی، نیروی دریایی تایلند با مجموعه ای بین المللی از متخصصان غار از جمله غواصان بریتانیایی ریک استانتون و جان وولانتن همکاری کرد.
این فیلم پرتره های کاملی از چهره های کلیدی نمایش می دهد که جان خود را برای چیزی که ظاهراً گم شده به خطر می اندازد. ما داستانهای این غواصان را می بینیم، بسیاری از آنها تنها بزرگ شده اند و خانواده آن ها همواره نگران سرگرمی غریب غارنوردی آن ها بوده اند. در تایلند آنها باید تکنیک های جدیدی را در محل اختراع می کردند و قبل از پایان امیدها، تحولات پیچیده سیاسی را با در نظر گرفتن زمان محدود هدایت می کردند.
حتی اگر فکر می کنید داستان را از زمانی که سه سال پیش اتفاق افتاده، می دانید، فیلم مملو از افشاگری های جدید است و مانند تزریق آدرنالین الهام بخش است.
۶. بیبا
Beba
یک خودنگاره احساسی و شاعرانه که در آن جوان آفریقایی-لاتین، متولد نیویورک ربکا “بیبا” هانت به آسیب های تاریخی، اجتماعی و نسلی خود اشاره می کند.
یک ترکیب سورئال، واقعی و بسیار شخصی از صداها و تصاویر زندگی یک زن، با تفسیری سنگین در مورد نژاد و برابری در آمریکا. مستند بیبا اثر کارگردان ربکا هانت یک آزمایش سینمایی است که درست مانند بینشی که آن را به جلو هدایت می کند، اهمیتی نمی دهد که با انتظارات مطابقت داشته باشد. هنرمند ساکن نیویورک که از انطباق با ساختارهای آشنا خودداری می کند، تاریخ خانواده خود را از طریق بحث های بدون فیلتر و افشاگری های احساسی در مورد گذشته بررسی کرده و به قول هانت نگرانی های او را آشکار می کند.
زندگینامه مستند می تواند به راحتی از مسیر خارج شود، اما هانت دارای یک اطمینان خاطری قویست که سن جوان او را بی اهمیت می کند. او طیف وسیعی از تکنیک های بصری را به کار می گیرد و عمدتا روی 16فیلم میلی متری فیلمبرداری می کند. این ویرایش، مکالمات و موسیقی را پوشش می دهد تا طیف گسترده ای از احساسات را نمایش دهد. این فیلم هشت سال در راه ساخت بوده است و فهرست قابل توجهی از تهیه کنندگان را جذب کرده است که در بیبا شکوفایی یک استعداد بزرگ را تشخیص داده اند.
#tiif21 #Tiff_Net