«پارسا» با «آرش» به تیرگان می آید
نمایشنامه «آرش» نوشته بهرام بیضایی، در جشنواره تیرگان 2017، توسط سهیل پارسا کارگردان صاحب‌نام ایرانی- کانادایی، به زبان فارسی روی صحنه میرود.
تیتر گزارش می دهد: حدود سه دهه فعالیت هنری سهیل پارسا می گذرد و او در این مدت بیش از چهل نمایش در کانادا و دیگر کشورها ی جهان به روی صحنه برده است. آغاز کار او نیز مانند بسیاری از هم‌نسلانش در ایران، با کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بوده است. پارسا سپس به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران (رشته تئاتر) رفت و در آنجا ضمن آشنایی با «مهدی هاشمی» به گروه «تئاتر پیاده» به سرپرستی «مهدی هاشمی» و «داریوش فرهنگ» پیوست.
او در دهه هشتاد میلادی به کانادا مهاجرت کرد و در «دانشگاه یورک» تورنتو تحصیل در رشته تئاتر را ادامه داد. در ۱۹۸۹ توانست به همراه یکی از همکلاسی هایش «پیتر فاربریج» کمپانی تئاتر مدرن تایمز را تاسیس کند. نمایش «سلندر» نوشته «بهرام بیضایی» اولین اثر نمایشی کمپانی «مدرن تایمز» بود که با ترجمه و کارگردانی او به روی صحنه رفت. «سهیل پارسا» طی این سال‌ها در کنار اجرای آثاری از نمایشنامه‌نویسان بزرگ جهان نظیر «ویلیام شکسپیر، آنتون چخوف، ساموئل بکت، ژان ژنه و اوژن یونسکو» به ترجمه و اجرای نمایشنامه‌هایی از «بهرام بیضایی، غلامحسین ساعدی، عباس نعلبندیان و محمد رحمانیان» هم پرداخته است.
موفقیت اجراهایی چون: «مکبث» و «مرگ یزدگرد» باعث شد تا گروه «مدرن تایمز» در ۱۹۹۷ بتواند از بودجه سالانه دولتی بهرهمند شود. آثار تئاتری کمپانی «مدرن تایمز استیج» تاکنون برنده بیش از 60 جایزه مهم کانادایی و بین‌المللی در زمینه هنر تئاتر بوده است.
این کارگردان سرشناس ایرانی- کانادایی این روزها مشغول تمرین نمایش «آرش» برای حضور در دوسالانه تیرگان است. او نمایش آرش نوشته بهرام بیضایی، را تاکنون به زبان‌های اسپانیایی و کروات در کلمبیا، کوبا و بوسنی به روی صحنه برده است. اما این بار می خواهد برای اولین بار آنرا به زبان فارسی، با بازیگران ایرانی و در تورنتو اجرا کند. اجرایی که ویژگی دیگری نیز دارد و آن حضور بهرام بیضایی در جشنواره تیرگان 2017 است. در این اثر نمایشی تمامی بازیگران زن هستند. به نظر می رسد پارسا در انتخاب بازیگرانش به جنسیت و نژاد هیچ اهمیتی نمیدهد، تا آنجا که در بعضی از اجراهایش از نمایشنامه آرش، نقش آرش را بازیگر زن ایفا کرده است.
بهرام بیضایی، «آرش» را در سال ۱۳۳۷ نوشته است؛ در اوان 20سالگی، بعد از «اژدهاک» و پیش از «بُندار بیدَخش». هر سه متن، تجربه‌هایی شگفت‌انگیز درسره‌نویسی‌اند و آهنگی باستانی برآمده از کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها دارند. بیضایی ترجیح داده است که به جای نمایشنامه، آن‌ها را به‌نام «بَرخوانی» (معادلی برای نقالی) بخواند که امکان اجرایی بی‌شمار دارند. شاید به همین دلیل بَرخوانی «آرش» یکی از پُراجراترین متون نمایشی ایرانی‌است که نه تنها در ایران، وبه اشکال مختلف، و به تعداد بازیگران مختلف، که در کشورهای خارجی و به زبان‌های خارجی نیز به روی صحنه رفته است.
«آرشِ» بیضایی قهرمان نیست و تیر را با عشق پرتاب نمی‌کند. او ستوربانی است که تیر را با بیزاری رها می‌کند و ناخواسته قربانی می‌شود و ناخواسته شهید و قهرمان می‌شود! آرش بارها در ایران و جای‌های دیگر به نمایش درآمده است. همچنین اقتباس‌هایی از آن نوشته شده و بر صحنه رفته است. تنها اجرایی که نویسنده (بیضایی) خود آنرا کارگردانی کرده، آواخوانی «آرش» با اجرای «مژده شمسایی» و «محسن نامجو» در ژوئیه ۲۰۱۳ در سالن آننبرگ دانشگاه استنفورد بوده است.
#tirgan2017
